"İslam birliği" mi "Müslüman birliği" mi?

"İslam birliği" kavramı hem çok zamandır kullanılır oluşu hem muhtevasının zamanla çeşitlenmesi ve muğlaklaşması ve hemde soyut bir tartışma konusu olmaktan öte geçememesi bakımından bir hayli kaçınılması gereken bir kavram haline geldiği söylenebilir..

özetle "Müslüman birliği" ise bir takım ahlaki tutumları hayata geçirme zorunluluğu, müslümanların birlikte kardeşçe yaşamaları ve hareket etmeleri, ekonomik sosyal siyasi psikolojik her açıdan bir olmaları gerektiğini işaret etmesi bakımından ise daha pratik anlaşılır ve kavram olarak pratiğe daha yakın..

geçtiğimiz ikiyüzyılda "İslam birliği" çokça kullanılır olmasına rağmen kavramın en nirengi noktası siyasi bir oluşumu ifade ediyor..yani "İslam birliği" bir siyasi örgütlenmenin adı olması hasebiyle diğer alanları tamamen dışarda bırakan bir muhteva kazanmış bulunmakta..bu kavramı "İslam devleti", "İslami düzen" gibi kavramlarla beraber düşünmek bizi bugüne ve islamcılığa kadar getirebilmekte ve tamamen siyasi bir muhtevası olduğu görülebilmekte..

kelime manası itibariyle ise İslam zaten bir ve bütün..İslamdan başka İslamda olmadığı ve İslama girene islam değil müslüman dendiğine göre bir "İslam birliği" yada "İslam olanların birliği" demekte hatalı olacağından pek kullanışlı bir kavramsallaştırma da sayılmaz..

İslama girenlere verilen isim müslüman ve müslümanlar bir bütün ve kardeş olmakla mükellef..ayrıca ilişkilerinin çok küçük bir parçasını siyasi birliktelik oluşturmakta.. yani ailede ahlaklı bir ve bütün, akraba ilişkilerinde merhametli adaletli bir ve bütün..komşu ilişkileri ticari ilişkiler mahalle köy ülke ve dünya da sosyal ekonomik psikolojik ve siyasi olarak bir ve bütün olmak gibi geniş bir yelpazesi bulunmakta..

bu açıdan da "Müslüman birliği" müslüman olan ülkeleri de kapsaması bakımından siyasi bir içeriğe sahip olmasına rağmen çoğunlukla ahlaki ve pratik bir muhtevaya sahip..

"İslam birliği" kavramının hem muhtevası çok farklılaşmış ve siyasi, hemde pratik ve ahlaki tutumlardan ziyade bir soyut tartışmanın konusu haline gelmiş denebilir..

"Müslüman birliği" bu manada daha işlevsel kullanışlı zengin ve siyaset angajmanı bulunmayan bir kavram ve daha sağlıklı bir ideal denebilir.